Van Bijbelwoord naar Spreekwoord : in hoeverre is bijbelse boodschap nog herkenbaar
In onze taal komen veel spreekwoorden voor die uit de bijbel komen. De zogenaamde Staten Vertaling uit 1637, werd in de hele Republiek van de Verenigde Nederlanden gebruikt. Deze bijbelvertaling is een impuls geweest voor de ontwikkeling van het Nederlands. Woorden uit de bijbel waren voor iedereen herkenbaar en zo werden bijbelwoorden dus spreekwoorden.
In de bijbel zelf is sprake van een omgekeerde weg. “Hoe luidt dat spreekwoord bij jullie?”[Ez.12,22] is Gods vraag aan de profeet Ezechiël. Bestaande spreekwoorden werden dus gebruikt bij de verkondiging.
De vraag die wij ons kunnen stellen is, welke bijbelse boodschap is nog terug te vinden in de Nederlandse spreekwoorden die uit de bijbel komen?
“Behandel anderen dus steeds zoals je zou willen dat ze jullie behandelen,” is de oproep van Jezus. [Matt.7,12a] Deze woorden zijn als het spreekwoord, “Wat gij niet wilt dat u geschiedt doe dat ook een ander niet” in onze taal terecht gekomen.
De spreekwoorden lijken erg op elkaar, maar toch is er een essentieel verschil. In de woorden van Jezus gaat het om ons handelen en het goede doen ten opzichte van anderen. Dat is de christelijke boodschap van naastenliefde!
Het Nederlandse spreekwoord roept op dat wat je zelf niet prettig vindt een ander ook niet te aan te doen. Hier is het uitgangspunt, eigenbelang!
In de komende tijd zullen wij van een aantal (bekende) spreekwoorden en gezegden, die oorspronkelijk uit de bijbel komen, nagaan in hoeverre de bijbelse boodschap nog herkenbaar is.
Drs. Bernie Wiegman
Categorieën: Niet gecategoriseerd